با توجه به پيشرفت روز افزون ارتباطات و افزايش جمعيت و تغيير ساختار روابط بين افراد كه به سوي ارتباطات مجازي سوق پيدا كرده است، حركت به سمت شهرهاي الكترونيك و شهروند الكترونيك امري اجتناب ناپذير است. شهر الكترونيك جزئي از پروژه بزرگ دولت الكترونيك مي باشد و بدليل اينكه دنيا به سوي ارتباطات الكترونيكي پيش مي رود ما نيز براي ادامه حيات مجبور به استفاده از شهر الكترونيك هستيم.
در دنياي امروز ديگر روابط چهره به چهره و تماسهاي مستقيم نمي تواند جوابگوي نيازهاي ما باشد. روشهاي گذشته و كاغذ بازي روش مناسبي براي حل مشكلات مردم در ادارات و سازمانهاي بزرگ مانند شهرداري نمي تواند باشد. در نتيجه بايد وارد دنياي الكترونيكي و مجازي شويم تا فعاليتها سريعتر، مطمئن تر و كم هزينه تر انجام شود و همچنين از فساد اداري نيز جلوگيري شود.
حال ببينيم شهر الكترونيك چيست و چه مزايايي دارد؟
شهر الكترونيك شهري است براي آحاد جامعه با امكانات به روز، شهري است كه در آن مردم كمتر براي كار از خانه خارج مي شوند. يعني در شهر الكترونيك در حالت ايده آل مردم جز براي تفريح از خانه خارج نمي شوند. در شهر الكترونيكي مرز جغرافيايي و زمان معنا ندارد، در حقيقت شهر الكترونيك دهكده اي است به وسعت جهان.
براي روشن شدم مطلب مديريت شهري شهرداري "آكلا" را مثال ميزنيم، در اين شهر مراحل ساخت و ساز و صدور مجوز جهت ساخت و بازرسي همه به صورت الكترونيكي انجام مي گيرد و اصلاً نيازي به حضور شخص در شهرداري نيست. پيمانكار از طريق يك كامپيوتر شخصي درخواست صدور مجوز مي كند، مجوز به صورت الكترونيكي صادر و پيمانكار مي تواند در محل كار خود آن را از طريق سيستم چاپ كند و پس از شروع ساخت و ساز، پيمانكار درخواست بازرس مي نمايد. روز بعد بازرس به محل انجام پروژه اعزام مي شود و با يك وسيله بي سيم بازرسي انجام مي دهد، از محل عكس گرفته و گزارش را نوشته و حتي امضاء مي كند، سپس اطلاعات را براي شهرداري ارسال و در اداره مجوز نهايي صادر مي شود.
زمان اخذ مجوز براي كارهاي ساده از يك روز به نيم ساعت و براي مجوز ساخت و ساز از يك هفته يا حتي بيشتر به 2 روز كاهش مي يابد.
از مزاياي شهر الكترونيك مي توان به حذف پرونده هاي كاغذي و تبديل آن به پرونده هاي ديجيتال نام برد. حذف بخش مربوط به پاسخگويي تلفني، ايجاد محلي براي تبادل نظرات شهروندان درباره عملكرد شهرداري و نيازهاي شهري، پرداخت عوارض نوسازي و تخلفات و ... از طريق اينترنت، كاهش رفت آمد هاي فيزيكي به شهرداري و اطلاع رساني به روز فعاليت هاي شهرداري از مزاياي ديگر شهر الكترونيك مي باشد.
البته در اين ميان بايد گفت كه شهر الكترونيك معايبي نيز دارد كه بايد سعي كنيم اين معايب بر مزاياي آن غلبه نكند. يكي از اين مشكلات افسردگي و مشكلات عاطفي است چرا كه با كاهش روابط انساني و افزايش روابط مجازي مردم دچار افسردگي مي شوند. وابستگي به دنياي الكترونيك و مجازي خود نيز مشكل است چرا كه اگر روزي اين فضاي مجازي دچار مشكل شود امور زندگي افراد مختل مي شود.
در پايان اگر در يك جمله بخواهيم شهرداري الكترونيك را تعريف كنيم بايد بگوييم : شهرداري الكترونيك با استفاده از فناوري اطلاعات و بستر اينترنت خدمات خود را در حوزه وظايف تعريف شده به صورت مجازي، سريع، قابل دسترس براي عموم و امن براي شهروندان ارائه مي كند. خدمات اين شهرداري به صورت 24 ساعته است و هيچ محدوديت زماني و مكاني ندارد.