در سطح جهانی، به پیشنهاد سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد، یونسکو، روز ۵ اکتبر (۱۳ مهر) هر سال به عنوان روز جهانی معلم نامگذاری شده است. با این حال در برخی از کشورها از جمله ایران، روز معلم، در روز متفاوتی گرامی داشته میشود.
پیشینه نامگذاری روز معلم در ۱۲ اردیبهشت به قبل از انقلاب ۵۷ برمی‌گردد و مناسبت آن، کشته شدن معلمی به نام ابوالحسن خانعلی در روز ۱۲ اردیبهشت سال ۱۳۴۰ در تجمع اعتراض‌آمیز معلمان در میدان بهارستان بود. ابوالحسن خانعلی معلمی ساده و معمولی و بدون گرایش حزبی بود. پس از این واقعه، حکومت وقت برای دلجویی از معلمان روز ۱۲ اردیبهشت را به یاد مرگ خانعلی روز معلم نام نهاد.
پس از انقلاب سال ۱۳۵۷ و ترور مرتضی مطهری در یازدهم اردیبهشت ۱۳۵۸، روز شهادت وی با یک روز تأخیر عنوان شد و دوازدهم اردیبهشت مجدداً به این مناسبت به نام روز معلم نام گرفت.
در دنیای امروز که شاهد تحولات شگرف تکنولوژیک در همه عرصه‌ها هستیم، آموزش و پرورش و شیوه‌های تدریس در ایران، همچنان با رویکردها و الگوهای سنتی و قدیمی پیش می‌رود. معلمان گرامی ما به دلیل کمبودهای متعدد، فرصت کافی برای به‌روزرسانی دانش و مهارت‌های خود را نداشته و عمدتا با همان سبک تدریس قدیمی به آموزش می‌پردازند.
در حالی که در عصر حاضر، بشر وارد عصر جدیدی از تکنولوژی موسوم به هوش مصنوعی شده است، هنوز کلاس‌های درس ما از این ابزار نوین و کارآمد بی‌بهره مانده‌اند. هوش مصنوعی می‌تواند به شیوه‌های گوناگونی در فرآیند یادگیری دانش‌آموزان مورد استفاده قرار گیرد؛ از کاربردهای آموزشی گرفته تا شخصی‌سازی آموزش، همکاری و مشاوره.
متاسفانه معلمان ما از دانش و مهارت کافی در زمینه بهره‌گیری از هوش مصنوعی در کلاس درس برخوردار نیستند و این مساله باعث شده است که دانش‌آموزان ما در مسیر پیشرفت و کسب مهارت‌های لازم برای زندگی در جهان مدرن عقب بمانند.
جای تاسف فراوان است که آموزش و پرورش کشورمان به عنوان متولی اصلی امر آموزش، هنوز نتوانسته است راه‌کارهای مناسبی را برای ارتقاء کیفیت آموزش و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین همچون هوش مصنوعی اتخاذ نماید.
لذا پیشنهاد می‌گردد که برنامه‌های آموزشی لازم برای معلمان در زمینه کاربرد هوش مصنوعی در کلاس درس برگزار گردد. همچنین تجهیز مدارس به زیرساخت‌های لازم برای استفاده از این فناوری می‌تواند مسیر را برای بهره‌گیری معلمان هموار سازد.
باید توجه داشت که در جهان پیش روی ما، آینده متعلق به کسانی خواهد بود که توانایی یادگیری و تعامل با هوش مصنوعی را داشته باشند. رسالت آموزش و پرورش، تربیت نسلی توانمند و کارآمد است که بتواند در این عرصه نوین فعالیت نماید.
در حالی که روز معلم فرصتی برای تقدیر از معلمان است، بهتر است این روز را به عنوان یک نقطه‌ی عطف برای تأمل در مورد نقش آموزش و پرورش در توسعه‌ی مهارت‌های معلمان و به‌کارگیری تکنولوژی‌های نوین در آموزش دانست. تنها با پذیرش تغییر و نوآوری می‌توانیم اطمینان حاصل کنیم که نسل‌های آینده برای مواجهه با چالش‌های پیش رو آماده خواهند بود.
