معادل طلایی درآمدهاي نفتی دولتهای سوم تا دهم

زمانی که بحث مقایسه درآمد دولت های گوناگون به میان می آید به دلیل آنکه میزان درآمدها بر مبنای قیمت های جاری مورد محاسبه قرار می گیرد ناچار برای مقایسه دقیق توان اقتصادی حاصل از این درآمدها یا باید بر مبنای قیمت ثابت این درآمدها را تعدیل و مقایسه کرد؛ یا براساس یک کالای شاخص معادل سازی انجام گیرد.

در روش دوم معمولا مبنای مقایسه طلاست. با توجه به آنکه مبنای ارزش اقتصادی بدون خدشه محسوب شده و کالایی جهانی است. در ساختار پولی بین المللی اگر چه دلار به عنوان پول بین المللی مبنای مبادلات است ولی زمانی که قیمت طلا در بازار کاهش یا افزایش می یابد به اینگونه استدلال می شود که افزایش قیمت طلا ناشی از کاهش توان اقتصادی دلاراست، کاهش قیمت طلا نیز به افزایش توان پشتوانه دلار یا همان اقتصاد آمریکا تفسیر می شود. بر همین اساس می توان گفت در این گزاره ها طلا یک مبنای ثابت ارزش محسوب شده و نوسان در ارزش ارزی مانند دلار شکل می گیرد.

با توجه به این وضعیت اگر برمبنای قیمت روز طلا طی سالهای 60 تا 91 میزان درآمدهای نفتی را به طلا معادل سازی کنیم، درآمدهای نفتی کشور به طور متوسط معادل 1796 تن طلا در سال بوده است. بالاترین میزان معادل طلایی در سال 86 بوده است که 82 میلیارد درآمد نفتی کشور به نرخ روز معادل 3650 تن طلا بوده و کمترین میزان در سال 64 بوده است که 6 میلیارد دلار درآمد نفتی کشور ارزی معادل 433 تن طلا داشته است.

مقایسه توان خرید درآمد نفتی در دولتهای مختلف بر مبنای طلا
سال	درآمدهای نفتی  (میلیارد دلار) (منبع:اوپک)	قیمت هر اونس طلا (دلار/ goldprice.org)	معادل طلا  برای درآمدهای نفتی  (تن)	جمع دوره
				طلا  (تن)	دلار (میلیارد دلار)
1360	18.69	306	1900	8088	102.72
1361	20.27	615	1025
1362	15.71	460	1062
1363	13.01	376	1076
1364	5.90	424	433
1365	9.40	361	810
1366	8.42	317	826
1367	11.32	368	957
1368	16.83	447	1171	9740	123.60
1369	15.28	437	1087
1370	15.18	381	1239
1371	12.77	384	1036
1372	13.58	360	1174
1373	14.97	384	1212
1374	19.44	384	1574
1375	15.55	388	1247
1376	10.48	331	985	19652	206.27
1377	16.09	294	1701
1378	25.44	279	2838
1379	21.42	280	2381
1380	19.22	278	2151
1381	26.12	310	2623
1382	34.29	363	2935
1383	53.21	410	4039
1384	53.82	445	3764	19996	578.33
1385	62.01	603	3196
1386	81.6	695	3649
1387	81.9	872	2921
1388	62	1088	1773
1389	74	1420	1620
1390	113	1650	2130
1391	50	1650	942

در بین دولت های فعال طی سالهای مورد اشاره کمترین میزان درآمد طلایی نفت به دولت های سوم و چهارم باز می گردد که سکانداران اقتصاد کشور در دوران دفاع مقدس بودند. درآمدهای نفتی کشور طی سالهای 60 تا 67 معادل 8088 تن طلا بوده است.

در مقابل بیشترین درآمد طلایی نفت در سالهای 84 تا 91 بوده است. یعنی دوران فعالیت دولت های نهم و دهم که در این دوره معادل طلایی درآمدهای سالانه نفتی کشور به رقمی معادل 2500 دلار رسیده و سر جمع آن رقمی معادل 19996 تن بوده است. البته در رتبه دوم دولت اطلاحات قرار دارد که معادل طلایی درآمدهای نفتی دوره اصلاحات تنها 300 تن کمتر از دولت های نهم و دهم بوده است.

به این ترتیب می توان با یک مبنای ثابت توان اقتصادی حاصل از صادرات نفت کشور را در دوره فعالیت هر یک از دولت ها رتبه بندی کرد و بر همین اساس دستاوردهای اقتصادی هر یک از دولت ها با همین معیار قابل مقایسه است. آیا دستاوردهای دولتهایی که بیشترین توان اقتصادی را در اختیار داشته اند با دستاوردهایی که در کارنامه شان ثبت شده تناسب دارد؟