امروزه الگوی مصرف در مناطق روستایی ایران تغییر کرده و متأسفانه روستاها به عنوان مصرف کننده محصولات شهری ایفای نقش می کنند. در سالهای نه چندان دور روستاها نماد آرامش، پاکیزگی و طراوت بودند و مردم روستا به اهمیت بهداشت محیط به عنوان اصل سلامتی و اصل ایمان اهمیت قائل بودند اما با ورود محصولات جدید از شهرها چهره جدید و البته ناخوشایندی را در اکثر روستاهای ایران شاهد هستیم. این امر به دلیل عدم وجود برنامه های مدیریتی برای حل معضلات پسماند و به دنبال آن رهاسازی مواد آلاینده در محیط روستا و شهرهای کوچک است.
روستاهای ایران بالاخص شهرستان میانه عموماً در دامنه های کوهستان و یا مناطق کوهپایه ای قرار گرفته و این امر لزوم اصلاح الگوهای مصرف و برنامه ریزی برای مدیریت مواد زاید جامد در مناطق روستایی را که این موسسه از سال 85 به دنبال تحقق این امر مهم است را، در رأس امور قرار می دهد؛ چرا که محیط های کوهستانی به عنوان منبع درآمد پایدار روستائیان، ذخیره گاه تنوع زیستی، تأمین غذا، تأمین کننده آبهای شیرین کره زمین و ... ایفای نقش می کنند. اگر کمی دقت کنیم بیشتر آبهای میانه نشأت گرفته از مناطق کوهستانی داخل و خارج از حوضه میانه است. بنابراین با وجود رهاسازی زباله در این مناطق "که معمولاً در مسیر آبهای روان صورت می گیرد" و البته عوامل مخرب دیگری که در آینده به آنها اشاره می کنم، سلامت ساکنین (شهری و روستایی) و نیز سلامت اکوسیستم طبیعی و کشاورزی و محیط زیست به مخاطره افتاده که این امر لزوم توجه و مشارکت همه جانبه مردم و مسئولان کشور و البته مسئولین دولتی شهرستان بالاخص فرمانداری محترم شهرستان به عنوان متولی این امر را می طلبد.
موسسه بزقوش در این زمینه مطالعات دقیقی با کارشناسان و صاحب نظران مطرح کشور در رابطه با مشکلات بهداشتی روستایی انجام داده و با اجرای طرح های مطالعاتی و اجرایی در یک سری از روستاهای میانه (روستاهای ورنکش، صومعه علیا، دستجرد و بلوکان با مرکزیت روستای ورنکش) طی سالهای 85 تا 87 با آموزش روستائیان و مشارکت آنان در این طرح ها موفق به تدوین الگویی برای مدیریت پسماند روستایی و ارائه آن به دفتر عمران سازمان ملل متهد و دفتر شهرداری ها و دهیاری های وزارت کشور شده است.
امید است که این قدمهای کوچک اما استوار ما با همکاری ارگانهای مربوطه و مشارکت مردم عزیزمان، شادمانی زندگی و رفاه اجتماعی را به روستاهای در حال احتضار هدیه دهد و امید به زندگی و شادمانی کودکان را به روستاهای ما باز گرداند. انشاءالله.